پوسیدگی قهوه‌ای مرکبات یکی از بیماری‌های جدی در ارتباط با درختان مرکبات مانند پرتقال، لیمو، نارنگی و… است. این بیماری توسط دو گونه قارچ به نام‌های Phytophthora parasitica و P. citrophthora ایجاد می‌شود. این قارچ‌ها به عنوان عوامل اصلی پوسیدگی ریشه (گموز) در مرکبات شناخته شده‌اند. به طور کلی، عوامل زیر می‌توانند به انتشار و توسعه این بیماری کمک کنند:
- عوامل زیستی و محیطی: قارچ‌های Phytophthora parasitica و P. citrophthora در شرایط مرطوب و گرم به‌طور ایده‌آل رشد می‌کنند. این شرایط محیطی به انتشار و گسترش آنها کمک می‌کنند.
- خاک‌های مریض: این قارچ‌ها می‌توانند در خاک‌های آلوده به آنها بقایای زندگی کنند و در موقعیت‌هایی که شرایط مناسب برای آنها فراهم می‌شود، به رشد و توسعه می‌پردازند.
- تراکم بالای درختان: تراکم زیاد درختان مرکبات می‌تواند باعث افزایش رطوبت و کاهش تهویه مناسب در باغ‌ها شود. این موضوع باعث افزایش انتشار قارچ‌های پوسیدگی می‌شود.
- درگیری با آفات: آفاتی مانند کنه‌ها و سایر آفات خوراکی می‌توانند برگ‌ها و ساقه‌های درختان را تضعیف کنند و از طریق آسیب‌های وارده به گیاه، مسیر ورود قارچ‌ها را فراهم کنند.
- ضعف درختان: درختان ضعیف به دلیل عوامل مختلف مانند کمبود آب، نقص‌های مواد مغذی و…، به سرعت تحت تاثیر این قارچ‌ها قرار می‌گیرند.
علائم پوسیدگی قهوه ای مرکبات
پوسیدگی قهوه‌ای مرکبات (Phytophthora rot) عبارتست از یک بیماری که میوه‌ها و برگ‌های مرکبات را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری به ویژه توسط دو گونه قارچ Phytophthora parasitica و P. citrophthora ایجاد می‌شود. علائم اصلی پوسیدگی قهوه‌ای مرکبات به شرح زیر است:
- پوسیدگی میوه:
- پوسیدگی میوه به صورت ابتدایی در یک طرف میوه ظاهر می‌شود و به تدریج به سمت دیگر طرف گسترش می‌یابد.
- رنگ میوه از قهوه‌ای روشن (خرمايی) به قهوه‌ای زیتونی تغییر می‌کند.
- پوسیدگی باعث ایجاد زون‌های قهوه‌ای تیره و متمایل به سیاه درون میوه می‌شود.
- پوست آلوده:
- پوست میوه در نقاطی که پوسیدگی اتفاق افتاده است، به‌طور قهوه‌ای تیره تغییر رنگ می‌دهد.
- پوست آلوده چرمی و سفت می‌شود و از بین می‌رود.
- رشد قارچ:
- در شرایط مرطوب، ممکن است قارچ‌های موجود در پوست میوه به صورت لعابی یا به‌صورت لکه‌های قهوه‌ای بر روی سطح میوه ظاهر شوند.
- این قارچ‌ها می‌توانند به‌صورت لعابی روی برگ‌ها و ساقه‌ها نیز ظاهر شوند.
- افت کمیت و کیفیت میوه:
- به مرور، پوسیدگی باعث افت کیفیت و کمیته میوه‌ها می‌شود. میوه‌ها در حدت و طعم خود را از دست می‌دهند و قابلیت انبارداری و بازاریابی را از دست می‌دهند.
پیشگیری از پوسیدگی قهوه ای مرکبات
برای پیشگیری از پوسیدگی قهوه‌ای مرکبات، می‌توانید از راه‌های مختلفی استفاده کنید که تاثیر مستقیمی بر کنترل و پیشگیری از این بیماری دارند. راه‌های پیشگیری عبارتند از:
- هرس تاج درختان:
- در اسفند ماه، هرس تاج درختان به ارتفاع 45 سانتی‌متر از سطح خاک، می‌تواند از تماس مستقیم شاخه‌ها و میوه‌ها با خاک جلوگیری کند. این تماس می‌تواند عامل انتقال قارچ‌ها به میوه‌ها شود.
- ايجاد زهکش مناسب:
- ایجاد سیستم زهکشی مناسب در باغ برای کنترل و مدیریت مناسب رطوبت و اطمینان از عدم آب‌افتادگی زیاد می‌تواند به جلوگیری از رشد و انتشار قارچ‌ها کمک کند.
- آبیاری با سیستم قطره‌ای:
- استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای به شکل منظم و مناسب باعث افزایش راندمان آبیاری و کاهش رطوبت اضافی در محیط می‌شود. اجتناب از آبیاری کرتی که ممکن است باعث تماس زیاد میان میوه‌ها و خاک شود، مفید است.
- مدیریت علف‌های هرز:
- کنترل و مدیریت علف‌های هرز در باغ می‌تواند به جلوگیری از رشد و انتقال قارچ‌ها از خاک به میوه‌ها کمک کند.
- جمع‌آوری و دفن میوه‌های پوسیده و قارچی:
- جمع‌آوری و دفن عمیق میوه‌های پوسیده و آلوده به قارچ‌ها در خاک، از انتشار این عوامل بیماری‌زا جلوگیری می‌کند.
- اجتناب از انبار طولانی‌مدت بخش پایینی تاج درخت:
- انبار طولانی‌مدت بخش پایینی تاج درختان در مواقع بارندگی زیاد در اواخر تابستان و اوایل پاییز ممکن است باعث افزایش رطوبت و ایجاد شرایط مناسب برای رشد قارچ‌ها شود. بهتر است از این کار اجتناب کرد و میوه‌های مرکبات را در محیط‌های خشک و تهویه‌دار نگهداری کرد.
مقابله با پوسیدگی قهوه ای مرکبات
استفاده از قارچ‌کش‌ها برای مقابله با پوسیدگی قهوه‌ای مرکبات می‌تواند یک روش مؤثر در کنترل و پیشگیری از این بیماری باشد. با توجه به مطالب ارائه شده، می‌توانید از قارچ‌کش‌ها با ترکیبات مسی برای مقابله با پوسیدگی قهوه‌ای مرکبات استفاده کنید. در زیر توضیحاتی درباره نحوه استفاده از قارچ‌کش‌ها برای مقابله با این بیماری آمده است:
- زمان اجرا:
- بهترین زمان برای اعمال قارچ‌کش‌ها در مقابله با پوسیدگی قهوه‌ای مرکبات، قبل از شروع بارندگی در ماه شهریور (سپتامبر) است. این زمان به دلیل اینکه در ماه‌های بعد از تابستان، شرایط مساعدی برای رشد قارچ‌ها ایجاد می‌شود و بیماری می‌تواند گسترش یابد.
- ارتفاع اجرا:
- قارچ‌کش‌ها با ترکیبات مسی باید در ارتفاع حداقل 1 تا 1.5 متری از سطح خاک اعمال شود. این ارتفاع از سطح خاک باعث می‌شود قارچ‌کش‌ها به مناطق مختلف گیاهان، از جمله برگ‌ها، سرشاخه‌ها و میوه‌ها برسند.
- پوشش کامل:
- مهم است که در هنگام اعمال قارچ‌کش، پوشش کاملی از تمام سطوح گیاهان به ویژه برگ‌ها، سرشاخه‌ها و میوه‌ها فراهم شود. این کار باعث می‌شود که قارچ‌کش‌ها به‌طور مؤثرتر در مقابل پوسیدگی قهوه‌ای عمل کنند.
- انجام مکرر:
- برای به دست آوردن نتایج بهتر، می‌توانید عملیات اعمال قارچ‌کش را در فواصل زمانی منظم تکرار کنید. این اقدام به کاهش احتمال انتشار بیماری و کنترل بهتر آن کمک می‌کند.
- مراعات دستورالعمل تولید کننده:
- همیشه به دستورالعمل تولید کننده قارچ‌کش‌ها توجه کنید. دستورالعمل تولید کننده حاوی اطلاعات مهمی درباره میزان مصرف، زمان اعمال، ویژگی‌های اجرایی و سایر نکات مرتبط با استفاده از محصول است.
پوسیدگی قهوه ای هلو
پوسیدگی قهوه‌ای هلو، یا “Monilinia laxa”، یک بیماری پوسیدگی کننده مهم در هلو و سایر میوه‌های استوایی است که می‌تواند به شکل جدی به محصولات کشاورزی آسیب برساند. این بیماری به وسیله‌ی گونه‌های مختلف قارچ “Monilinia” ایجاد می‌شود که به عنوان عامل‌های پوسیدگی شناخته می‌شوند. در ادامه، اطلاعات کامل‌تری درباره‌ی پوسیدگی قهوه‌ای هلو ارائه خواهم داد:
- علل:
- پوسیدگی قهوه‌ای هلو به ویژه در شرایط مرطوب و بارانی شیوع دارد. این بیماری در فصولی که شرایط آبیاری و هوا مناسب برای رشد قارچ‌ها فراهم می‌شود، به خصوص در اوایل بهار و پاییز، رخ می‌دهد. همچنین، آلودگی میوه‌ها از طریق زخم‌ها، شکستگی‌ها و ترک‌ها می‌تواند باعث انتشار سریع بیماری شود.
- علائم:
- میوه‌های آلوده به پوسیدگی قهوه‌ای در نقاط مختلف پوست خارجی پوسیدگی می‌کنند.
- پوست میوه در نقاط آلوده به قهوه‌ای تیره تغییر می‌کند.
- مواد مایع چسبنده و رنگ قهوه‌ای تیره به سطح میوه‌ها ظاهر می‌شود.
- در موارد شدید، میوه کاملاً پوسیده و متلاشی می‌شود و از بین می‌رود.
- پیشگیری و کنترل:
- تراشکاری منظم و صحیح درختان به منظور افزایش تهویه و کاهش تماس مستقیم میوه‌ها با خاک و برگ‌ها می‌تواند مفید باشد.
- در صورت شروع به ایجاد زخم‌ها یا شکستگی‌ها در میوه‌ها، اقدام به برداشت میوه‌های آسیب‌دیده کنید.
- از آبیاری برگی خودداری کنید تا میوه‌ها و برگ‌ها در معرض رطوبت زیاد نباشند.
- از باغبانی با تجهیزات خشک و مکانیزه در فصول مرطوب استفاده کنید.
- میوه‌های آلوده را به طور منظم جمع‌آوری کرده و به دور از محل باغ دفن کنید تا انتشار بیماری متوقف شود.
- از محصولات محافظت گیاهی مورد تأیید و با تاثیر اثبات‌شده برای مقابله با پوسیدگی قهوه‌ای هلو استفاده کنید.
