سفید بالک یا مگس سفید، به انگلیسی با نام Whitefly شناخته میشود، این یک نوع آفت گیاهی است که بر محصولات فضای باز و گلخانهها آسیب میزند. این آفتها به شکل مگس کوچک سفیدرنگ به نظر میآیند و برگهای گیاهان را با پوششی چرب و سفید میپوشانند. آنها از شیرگاههای برگی گیاهان تغذیه میکنند و میتوانند به نمونههای بزرگتر مواد شیرینی ترشی را ترش کنند. این آفتها میتوانند به باغبانان و کشاورزان آسیب جدی وارد کنند و برگها را زرد و خشک کنند، همچنین انتقال بیماریهای گیاهی نیز از جمله مشکلاتی هستند که ممکن است به علت حضور آنها در گلخانهها و مزارع به وجود آید. برای کنترل سفید بالکها، از روشهای مختلف شیمیایی یا زیستی استفاده میشود.
انواع گونه های سفید بالک
سفید بالکها یک گروه از آفات گیاهی هستند که به عنوان “مگس سفید” شناخته میشوند. این گروه شامل بسیاری از گونهها و زیرگونهها میشود، اما چند نوع از آنها به عنوان آفات مهم در کشاورزی و باغبانی شناخته میشوند. در زیر به تعدادی از انواع سفید بالکها اشاره میکنم:
- Bemisia tabaci (تابعی): این گونه از سفید بالکها به عنوان “سفید بالک تابعی” یا “سفید بالک نمکی” شناخته میشود و به عنوان یکی از مهمترین آفات مواجهه با محصولات کشاورزی در جهان محسوب میشود. آفتهای این گونه میتوانند با انتقال ویروسهای گیاهی به گیاهان آسیب بزنند.
- Trialeurodes vaporariorum (تریالوریدس واپوراریوروم): این گونه به عنوان “سفید بالک سبز” یا “سفید بالک گلخانهای” نیز شناخته میشود. آفتهای این گونه میتوانند به گیاهان گلخانهای و فضای باز آسیب بزنند و رشد گیاهان را مختل کنند.
- Aleurothrixus floccosus (آلوروتریکسوس فلاکوسوس): این گونه به عنوان “سفید بالک بندری” شناخته میشود و به ویژه در مناطق گرمسیری و ساحلی دیده میشود. آفتهای این گونه میتوانند به گیاهان مختلف، از جمله درختان میوه، آسیب بزنند.
- Aleyrodes proletella (آلیرویدز پرولتلا): این گونه به عنوان “سفید بالک سفید” یا “سفید بالک کلزا” نیز شناخته میشود. آفتهای این گونه به گیاهان خانواده کلزا و سایر گیاهان مرتبط آسیب میزنند.
ویژگی های سفید بالک
سفید بالکها (مگسهای سفید) یک گروه از آفات گیاهی هستند که در گلخانهها و مزارع به گیاهان آسیب میزنند. در زیر ویژگیهای اصلی این آفتها را بررسی میکنیم:
- شکل و اندازه:
- سفید بالکها به شکل مگسهای کوچک و دودی به ظاهر مشابه مگسها هستند.
- اندازه آنها معمولاً بین 1 تا 2 میلیمتر است.
- رنگ:
- در حالت کلی، بالهای سفید بالکها سفید یا نیمه شفاف هستند، از اینجا نام “سفید بالک” نامیده میشود.
- دوره حیات:
- دوره حیات سفید بالکها شامل مراحل لاروی و بالغی است. لاروها زیرزمینی در خاک زندگی میکنند و بالغ شدن پس از چند مرحله لاروی اتفاق میافتد.
- تغذیه:
- سفید بالکها از شیرگاههای گیاهی تغذیه میکنند. آنها با استفاده از سویههای خارجی به گیاه نفوذ میکنند و از مایههای شیرهای آن تغذیه میکنند.
- تکثیر:
- سفید بالکها به روش تولید زنده به تخمگذاری میپردازند. تخمها روی برگها و ساقههای گیاهان را گذاشته و پس از چند روز تخمشکنی، لاروها از تخمها فرو میآیند.
- آسیبها به گیاهان:
- سفید بالکها با جذب مایههای شیرهای از گیاهان باعث ضعف، زرد شدن برگها، خشک شدن و ترش کردن محصولات میشوند.
- همچنین، انتقال بیماریهای گیاهی را نیز انجام میدهند که میتواند به مرگ گیاهان منجر شود.
- تکاثر و پراکندگی:
- سفید بالکها به سرعت تکثر میکنند و از طریق پرواز به دیگر گیاهان منتقل میشوند. این انتقال میتواند به انتشار سریعتر این آفتها در مناطق مختلف منجر شود.
چرخه زندگی سفید بالک
چرخه زندگی سفید بالکها (مگسهای سفید) از مراحل مختلفی تشکیل شده است که به صورت متوالی اتفاق میافتد. این مراحل شامل لارو، پوپا و بالغ میشوند. در ادامه، چرخه زندگی سفید بالکها را توضیح میدهم:
- تخمگذاری:
- چرخه زندگی سفید بالکها با تخمگذاری شروع میشود. مادههای بالغ (بالغان) سفید بالک تخمها را بر روی گیاه میگذارند.
- تخمها عمدتاً روی سفرههای گیاهی در نزدیکی نواحی مایهتغذیهای گیاه قرار میگیرند.
- لارو (Larva):
- از تخمها، لاروهای سفید بالک به وجود میآید. لاروها کوچک و طویل هستند و شباهت زیادی به مگسها دارند.
- لاروها از شیرهای گیاهی تغذیه میکنند و در حین رشد، پوست خود را تغییر میدهند (پوستگردانی) و به مراحل بعدی میرسند.
- لاروها عمدتاً زیر زمین زندگی میکنند و از ریشهها و ریشههای گیاهی تغذیه میکنند.
- پوپا (Pupa):
- بعد از مرحله لارو، لاروها به مرحله پوپا میرسند. در این مرحله، لارو به پوست سفیدی و تخمگذار تبدیل میشود.
- پوپاها به عملیات تغذیه نمیپردازند و در زیرزمین یا در نزدیکی گیاهان زندگی میکنند.
- بالغ (Adult):
- پس از مرحله پوپا، سفید بالک بالغ میشود. بالغان از زمین یا نزدیکی گیاهان بلند میشوند.
- بالغان سفید بالک بر روی گیاهان تغذیه میکنند و تخمگذاری میکنند. این تخمها تشکیل دوره جدیدی از چرخه زندگی را آغاز میکنند.
محیط زندگی سفید بالک
سفید بالکها (مگسهای سفید) معمولاً در شرایط گرمسیری و معتدل زندگی میکنند. محیط مناسب برای زندگی آنها شامل عوامل زیر میشود:
- دما: سفید بالکها به دماهای گرم و معتدل ترجیح میدهند. دماهای مابین 20-30 درجه سانتیگراد برای رشد و تکثیر آنها مناسب است. در دماهای پایینتر از 10 درجه سانتیگراد، فعالیت آنها کاهش مییابد و در دماهای بالای 35 درجه سانتیگراد ممکن است تلفاتی رخ دهد.
- رطوبت: رطوبت نسبی بالا در محیط زیست سفید بالکها برای تولید و تکثیر مناسب آنها ضروری است. رطوبت نسبی بیش از 50 تا 60 درصد معمولاً مناسب است. این میتواند در گلخانهها یا مناطق با اقلیم مرطوب دستیافتی باشد.
- غذا: سفید بالکها به عنوان آفات گیاهی زندگی میکنند و از شیرگاههای گیاهی تغذیه میکنند. برگهای گیاهی به عنوان منبع غذایی اصلی آنها عمل میکنند.
- پوشش گیاهی: وجود گیاهان میزبان مهمی برای زندگی سفید بالکها است. آنها بر روی برگها و ساقههای گیاهان نشسته و تغذیه میکنند و همچنین در این مکانها تخمگذاری میکنند.
- محیط خارجی: سفید بالکها به عنوان مگسها به سرعت در محیط زندگی خود پرش میکنند و به صورت پروازی به دیگر گیاهان منتقل میشوند. بنابراین، وجود گیاهان میزبان نزدیک به یکدیگر به ترشی کردن گیاهان مربوطه منجر میشود.
- نور: سفید بالکها به نور فراوان نیاز ندارند و در محیطهای مختلف نوری میتوانند زندگی کنند.
برای کسب اطلاعات در مورد نت هاوس و انواع آن کلیک کنید
خسارات سفید بالک
سفید بالکها میتوانند به محاصیل کشاورزی و گیاهان زینتی خسارات مختلفی وارد کنند. در زیر به برخی از خسارات اصلی که توسط سفید بالکها به گیاهان وارد میشوند اشاره میکنم:
- تغذیه از شیرگاههای گیاهی: سفید بالکها به عنوان آفتهای گیاهی از شیرگاههای گیاهی تغذیه میکنند. آنها از برگها و ساقههای گیاهان مایه تغذیه خود را جذب میکنند و در نتیجه باعث ضعف و خشکی برگها میشوند.
- زرد شدن و ریزش برگها: تغذیه سفید بالکها از شیرگاههای گیاهی میتواند باعث زرد شدن و خشک شدن برگها شود. این اثرات منجر به کاهش عملکرد گیاهان و کیفیت محصولات میشوند.
- جذب مواد تغذیه: سفید بالکها به طور مکرر شیرهای ترشی گیاهان را جذب میکنند و باعث ترش کردن محصولات میشوند. این اثرات میتوانند محصولات میوهای و سبزیجات را نامطلوب و غیرقابل فروش کنند.
- انتقال بیماریهای گیاهی: سفید بالکها ممکن است ویروسها و بیماریهای گیاهی را از یک گیاه به دیگری منتقل کنند. این انتقال میتواند به گسترش بیماریها در مزرعه یا گلخانه منجر شود.
- کاهش عملکرد محصولات: به دلیل خساراتی که سفید بالکها به گیاهان وارد میکنند، میتوانند به کاهش عملکرد و تولید محصولات در مزرعه یا گلخانه منجر شوند. این میتواند به خسارات اقتصادی بزرگی برای کشاورزان و باغبانان منجر شود.
- نیاز به کنترل شیمیایی: به علت خسارات وارده از سوی سفید بالکها، کشاورزان ممکن است نیاز به استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل این آفتها داشته باشند. این مواد ممکن است به محیط زیست و سلامت انسانها آسیب برسانند و همچنین هزینههای اقتصادی اضافی ایجاد کنند.
مقابله با سفید بالک
مقابله با سفید بالکها میتواند با استفاده از روشهای مختلفی انجام شود، از جمله روشهای شیمیایی و بیولوژیکی. در ادامه، راهکارهای مختلف برای مقابله با سفید بالکها را شرح میدهم:
- استفاده از محصولات شیمیایی:
- افتراقی محصولات شیمیایی: محصولات شیمیایی افتراقی مانند اینسکتیسایدها و ایمیداکلوپریدها میتوانند برای کنترل سفید بالکها مورد استفاده قرار گیرند. این مواد معمولاً در دورههای حیاتی سفید بالکها موثر هستند.
- محصولات شیمیایی پایدار: برخی از محصولات شیمیایی پایدار به عنوان افزونههای غذایی به کشاورزی اضافه میشوند تا سفید بالکها را متوقف کنند.
- استفاده از کفشدوزکها:
- استفاده از کفشدوزکهای مهاری مانند کفشدوزک هفتنقطهای به عنوان کنترلگرهای بیولوژیکی. این کفشدوزکها به سفید بالکها تغذیه کرده و جلوی تکثیر آنها را میگیرند.
- کنترل فیزیکی:
- استفاده از آبکشی و شستشو برای پاکسازی سفید بالکها از گیاهان. این روش میتواند به کاهش تعداد سفید بالکها کمک کند.
- کنترل محیطی:
- تنظیم محیط گیاهان به گونهای که شرایط رشد سفید بالکها تغییر کند. به عنوان مثال، کاهش رطوبت نسبی گلخانه یا تعویض گیاهان میزبان میتواند به کنترل سفید بالکها کمک کند.
- استفاده از مواد طبیعی:
- استفاده از مواد طبیعی مانند عصارهها و روغنهای گیاهی برای کنترل سفید بالکها. برخی از گیاهان مثل نیمه ولیان و آسفوتیدا ممکن است اثرات کنترلی داشته باشند.
- کنترل ژنتیکی: توسعه گیاهان مقاوم به سفید بالکها از طریق تلاشهای ژنتیکی میتواند به کاهش خسارات وابسته به این آفت کمک کند.
- مانیتورینگ مداوم: برای موثرتر کردن روشهای کنترل، نیاز به مانیتورینگ مداوم برای تشخیص زمان مناسب کنترل و تغییر در تعداد سفید بالکها دارید.
- توجه به تراکم گیاهان: افزایش فاصله بین گیاهان میتواند تکثیر و گسترش سفید بالکها را کاهش دهد.
مبارزه بیولوژیک با سفید بالک
مبارزه بیولوژیک با سفید بالکها با استفاده از کفشدوزک هفتنقطهای یکی از روشهای مؤثر و پایدار برای کنترل این آفتها در گلخانهها و مزارع میباشد. در ادامه، به جزئیات بیشتر در مورد این روش میپردازم:
- کفشدوزک هفتنقطهای: یکی از کفشدوزکهای معروف و مؤثر در مبارزه بیولوژیک با سفید بالکها، کفشدوزک هفتنقطهای است. این کفشدوزکها به خصوص در طی مراحل لاروی و بالغی از دوره زندگی سفید بالکها به صورت فعال به شکار آنها میپردازند.
- غذایی برای کفشدوزکها: برای جلب کفشدوزک هفتنقطهای به مزرعه یا گلخانه میتوانید منابع غذایی فراهم کنید. این کفشدوزکها نیاز به منابع شیرینی دارند که معمولاً میوههایی مثل توت فرنگی و شکوفههای گلی را ترجیح میدهند. تامین این منابع غذایی میتواند تعداد کفشدوزکها را افزایش دهد.
- پراکندگی کفشدوزکها: برای مبارزه مؤثر با سفید بالکها، کفشدوزکهای هفتنقطهای به طور منظم و یکنواخت در مزرعه یا گلخانه پراکنده میشوند. این کار از طریق خرید کفشدوزکها از تولیدکنندگان معتبر و با تجربه انجام میشود.
- مانیتورینگ و کنترل: برای انجام موثر تر این روش، نیاز به مانیتورینگ دقیق آسیبهای سفید بالک و تعداد کفشدوزکها دارید. اگر تعداد سفید بالکها افزایش یابد، ممکن است نیاز به مزیتسازی بیشتر کفشدوزکها باشد.
- توجه به محیط زندگی کفشدوزکها: ایجاد محیطی مناسب برای زندگی کفشدوزکها از اهمیت ویژهای برخوردار است. این شامل فراهم کردن منابع غذایی، حفاظت از آنها در برابر شرایط آب و هوایی نامساعد و توجه به تنوع گیاهی محیط میشود.
- مدیریت بهینه زمانی: ممکن است نیاز باشد که کفشدوزکها را در زمانهای خاصی منتشر کنید که فعالیت سفید بالکها بیشتر است، مثلاً در فصل گرما که فعالیت سفید بالکها شدیدتر است.